زونکن بیمه سپری در برابر مشمول شدن!

پیرو ماده ۴۷ قانون تأمین اجتماعی، کارفرمایان مکلفند صورت مزد و حقوق و مزایای بیمه شدگان و همچنین دفاتر و مدارک لازم را در زمان مراجعه بازرسان سازمان تأمین اجتماعی در اختیار قرار دهند. این بازرسی به منظور اطمینان از رعایت مفاد قانون تأمین اجتماعی (خصوصاً ماده ۲۸، ۳۰ و ۳۸)، صورت می‌گیرد.

موسسه حسابرسی

موسسه حسابرسی تأمین اجتماعی به عنوان یکی از واحدهای تابعه و زیر مجموعه سازمان تأمین اجتماعی فعالیت می‌کند که، در اجرای ماده 47 قانون تأمین اجتماعی، آمار رسیدگی‌های اولویت‌بندی شده شرکت‌ها را طی درخواست کتبی شعبه‌های تأمین اجتماعی، از شعبه‌ها اخذ و در راستای اجرای حسابرسی بیمه (حسابرسی رعایت بخشنامه‌های دولتی)، پروژه‌ها را طی قرارداد و بودجه‌ای مشخص، به موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی (IACPA) و کارگزاری‌های تأمین اجتماعی (به عنوان مجری پروژه) جهت رسیدگی واگذار می‌کند.

سپس حکم حسابرسی بیمه (بازرسی از دفاتر قانونی) شرکت مورد رسیدگی با معرفی اسامی حسابرسان و سمت آن‌‌ها به مجری پروژه ارائه می‌شود تا در اولین فرصت به شرکت‌ها ابلاغ و رسیدگی‌های مربوطه انجام گیرد.

پس از پایان رسیدگی و تائید مدیر فنی و مسئول پروژه:

در مرحله اول، نماینده موسسه حسابرسی تأمین اجتماعی (ناظر پروژه)، پرونده را نظارت و کنترل می‌کند.

در مرحله دوم، مدیر برون سپاری آن واحد، پرونده را بررسی می‌کند. 

در مرحله سوم، واحد تضمین کیفیت موسسه حسابرسی تأمین اجتماعی به عنوان واحد کنترل کننده نهایی، اقلام مشمول و غیر مشمول پرونده شرکت مورد رسیدگی را بررسی می‌کند.

در نهایت، پس از انجام مراحل بررسی و کنترل کیفیت کار حسابرسی انجام شده، مجری پروژه گزارش حسابرسی تائید شده را بروی سربرگ موسسه یا کارگزاری چاپ نموده و به همراه اسکن سایر کاربرگ‌های حسابرسی، در قالب یک لوح فشرده (سی دی) به شرکت مورد رسیدگی تحویل می‌دهد.

البته اخیراً (در زمان تحریر این مقاله) رویه سازمان تأمین اجتماعی بدین صورت است که، اگر بدهی شرکت مورد رسیدگی با اهمیت باشد، پیش از صدور گزارش توسط ناظر پروژه، از کادر حسابداری و مدیریت مالی شرکت دعوت به عمل می‌آید، و طی صورتجلسه‌ای، ریز اقلام مشمول گزارش، به شرکت ارائه می‌شود و در صورت ارائه مدارک مثبته کافی (طی مهلت تعیین شده پیش از صدور گزارش توسط تیم حسابرسی) ترتیب اثر داده می‌شود.

لازم به ذکر است که، موسسه حسابرسی تأمین اجتماعی، صرفاً شرکت‌های کوچک و خاص را را مورد رسیدگی قرار می‌دهد و پروژه‌های متوسط و بزرگ را به موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی (IACPA) و کارگزاری‌های تأمین اجتماعی برون سپاری می‌کند.

رسیدگی حسابرسان بیمه

شما در رسیدگی بیمه‌ایِ حسابرسان تأمین اجتماعی، با موضوعاتی مواجه خواهید شد که، بعضاً تا پیش از این، حتی به اهمیت آن‌ها فکر هم نکرده‌اید. مگه داریم؟! مگه میشه؟! ):

بله! هم داریم، و هم می‌شود. (:

بعد از رسیدگی و ارائه گزارش حسابرسان، با لیست بلند بالایی از اقلام مشمول بیمه مواجه می‌شوید که، می‌بایست زحمت واریز حق بیمه‌های متنوع (با درصدهای ۷٫۷۸، ۱۶٫۶۷، و ۳۰) مطالبه شده را بکشید. البته حق اعتراض و شرکت در هیأت‌های بدوی و تجدیدنظر، به منظور کاهش یا حذف این درصدهای مشمولیت برای شما محفوظ است. امید است که بتوانید با ارائه اسناد مثبته و ادله معتبر از اعتراض خود دفاع کنید و حق خود را وصول کنید. البته اگر حق با شما باشد!

فرمول بات!

تا دیر نشده و حکم حسابرسی به شما ابلاغ نشده است، به فکر باشید. نوش دارو پس از مرگ سهراب فایده ندارد. چرا می‌خواهید پس از اعتراض و شرکت در هیأت بدوی و … ، ادله معتبر را ارائه کنید؟! باید قبل از دردسرساز شدن، شرایط را به نحو درست و قانونی مدیریت کنید. حتماً می‌پرسید چگونه؟!

پیشنهاد ما این است که برای پیشگیری از دردسرهای بیمه‌ای فرمول بات را اجرا کنید. واژه بات یک سر واژه است، که برای راحتی به ذهن سپردن شما، توسط تیم تحریریه حسابیست طراحی شده است. این فرمول شامل موارد زیر است:

• ابتدا – بشناسید: حوزه‌های بیمه خیز را که موجب مشمول شدن شما می‌شوند، خوب بشناسید.
• سپس – انجام دهید: با شناخت کسب شده، تکالیف بیمه‌ای خود را انجام دهید.
• نهایتاً – تحویل دهید: تکالیف انجام شده خود را با اسناد مثبته قابل اتکاء به بازرسان تحویل دهید.

با اجرای این فرمول ۳ گانه، می‌توانید ریسک‌های بیمه‌ای شرکت‌تان را تا حد معقولی مدیریت کنید. اشاره به واژه معقول، به این دلیل است که، ممکن است شما، از صدور و اجرای یک بخشنامه جدید در تأمین اجتماعی مطلع نشوید و از انجام به موقع آن عقب بمانید. البته برای جلوگیری از چنین تغافلی هم یک راه وجود دارد، که در مقاله‌های بعدی حسابداری بیمه، به آن خواهیم پرداخت.

در ادامه این مقاله، جهت ایجاد یک بستر مناسب برای انتقال نکات کاربردی، و همچنین کاهش پیچیدگی مباحث بیمه‌ای، ترجیح تیم تحریریه بر آن بود که، شما را با اطلاعاتی که حسابرسان بیمه از شما مطالبه می‌کنند، آشنا کنیم. این آشنایی، سرفصل مباحث مقالات آتی حسابیست را در حوزه حسابداری بیمه مشخص کرده، که در صورت استقبال شما (از طریق ارسال دیدگاه در زیر همین صفحه)، به آن‌ها خواهیم پرداخت.

زونکن بیمه

شما می‌بایست اطلاعاتی که حسابرسان بیمه از شما مطالبه می‌کنند را، در قالب یک زونکن تحت عنوان “زونکن بیمه” تهیه و نگهداری کنید، تا در زمان رسیدگی حسابرسان کمترین دغدغه را برای ارائه آن‌ها و همچنین جلوگیری از مشمول شدن حق بیمه‌های مربوطه داشته باشید.

بخش‌های زونکن بیمه

برای بخش‌بندی زونکن بیمه از ۵ دیوایدر استفاده کنید و هر بخش را به صورت زیر نامگذاری کنید.

• بخش ۱: حقوق و دستمزد
• بخش ۲: احکام
• بخش ۳: قراردادهای هزینه‌ای
• بخش ۴: قراردادهای درآمدی ارائه خدمات
• بخش ۵: سالانه

حال ببینیم در هر بخش، چه اطلاعاتی را باید نگهداری کنیم.

بخش اول زونکن بیمه

حقوق و دستمزد

شرکت مورد رسیدگی می‌بایست جهت مطابقت و کنترل لیست‌های ماهانه ارسال شده به شعبه توسط حسابرسان، لیست اسامی کارکنان، خلاصه رسید ارسال لیست‌ها از طریق پرتال سازمانی تأمین اجتماعی، و برگه پرداخت ماهانه مربوطه را به ایشان ارائه نماید. بدیهی است هرگونه مغایرت بین سند حقوق و لیست‌های ارسالی به شعبه، در کاربرگ‌های حسابرسی بیمه، حسب مورد از اقلام مشمول و غیرمشمول برگشت داده می‌شود.

لازم به ذکر است در صورت حجیم بودن صفحات لیست بیمه، حسابرسان ۱ الی ۲ ماه را به طور نمونه در پرونده‌های خود بایگانی می‌کنند.

همچنین شرکت باید در راستای تجزیه و تحلیل اقلام مشمول و غیرمشمول ارسال شده به شعبه تأمین اجتماعی فایل اکسل لیست حقوق و دستمزد را به تفکیک مزایا (مطابق با لیست ارسالی و سند حقوق) به حسابرسان بیمه ارائه نماید.

بخش دوم زونکن بیمه

احکام بازنشستگان و اشخاص خارج از صندوق تأمین اجتماعی

با توجه به اینکه در دفاتر مالی هر شرکت ممکن است حق الزحمه‌هایی در وجه اشخاص حقیقی ثبت شده باشد، شرکت باید پیش از شروع رسیدگی بیمه‌ای سالانه نسبت به اخذ حکم بازنشستگی اشخاص مزبور اقدام و بایگانی نماید تا در زمان رسیدگی، احکام مزبور را به تیم حسابرسی ارائه نماید.

بدیهی است با ارائه احکام و مستندات قابل اتکا از صندوق بازنشستگی خارج از تأمین اجتماعی، حقوق و مزایای شناسایی شده از بابت اشخاص مزبور، در زمان رسیدگی در ستون اقلام غیر مشمول طبقه‌بندی خواهد شد.

بخش سوم زونکن بیمه

قراردادها و مفاصا حساب‌های هزینه‌ای

در اجرای ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی، حسابرس کلیه قراردادهای منعقده کارفرمایان با پیمانکاران حقیقی و حقوقی (از بابت دریافت خدمات از قبیل مشاوره، پشتیبانی، تعمیر و نگهداری، حسابرسی، و …) می‌بایست لیست آن را تهیه و به صورت فیزیکی یک نسخه کپی از هر قرارداد را پیوست لیست مزبور کرده و به حسابرسان بیمه ارائه نماید. 

بخش چهارم زونکن بیمه

قراردادها و مفاصا حساب‌های مربوط به درآمد ارائه خدمات

با توجه به اینکه بسیاری از شرکت‌ها، فعالیت درآمدی از بابت ارائه خدمات دارند، می‌بایست بابت قراردادهای درآمدی خود، از شعبه بیمه مفاصا حساب دریافت کنند. تا در زمان رسیدگی و مراجعه حسابرسان لیست قراردادها و مفاصا حساب‌های درآمدی را به پیوست یک نسخه کپی آن‌ها، به تیم حسابرسی تحویل دهند.

لازم به ذکر است که، این بخش صرفاً جهت بایگانی حسابرسان است، و مرحله بررسی، تعیین وضعیت، و اعمال ضریب آن بر عهده شعبه مربوطه است.

بخش پنجم زونکن بیمه

دفاتر روزنامه و کل + کپی صفحه پلمپ دفاتر

همانطور که در حکم رسیدگی شرکت‌ها و ابلاغ شعب تأمین اجتماعی، حسابرسی بیمه تأمین اجتماعی، تحت عنوان بازرسی از دفاتر قانونی مطرح می‌گردد، بعضاً در شروع رسیدگی بیمه‌ای شرکت‌ها، دفاتر پلمپ شده از شرکت مورد رسیدگی درخواست می‌گردد و در صورتی که دفاتر رسیدگی به درستی و کامل تحریر نشده باشد، و یا گزارش حساب‌ها و با مانده حساب‌ها در اظهارنامه مالیاتی و تراز کل و معین همخوانی نداشته باشد، موارد فوق توسط حسابرس به موسسه حسابرسی تأمین اجتماعی گزارش شده، و رسیدگی سال مربوطه لغو خواهد شد. در این حالت، نقص دفاتر قانونی به شعبه تأمین اجتماعی مربوطه گزارش و عواقب اعمال بدهی سال مزبور بر عهده شرکت خواهد بود.

ریز اکسل دفتر روزنامه سال مورد رسیدگی در سطح معین با شرح اسناد

با توجه به اینکه کاربرگ‌های تأمین اجتماعی به صورت مکانیزه تحت نرم افزار طراحی شده است، ریز اسناد دفتر روزنامه و اطلاعات مالی شرکت‌ها به صورت خروجی اکسل از نرم افزار حسابداری، مورد استفاده تیم حسابرسی قرار می‌گیرد.

تراز آزمایشی در سطح کل و معین قبل از بستن حساب‌ها + تراز افتتاحیه

یکی از مبناها و پشتوانه ریز اسناد شرکت، تراز کل، معین، و افتتاحیه است. لذا در زمان حسابرسی از طریق ترازهای مزبور، سرفصل‌های با اهمیت و بیمه‌خیز ردیابی و رسیدگی خواهد شد. از جمله سرفصل‌های مزبور می‌توان، به دارایی‌های ثابت مشهود، دارایی‌های نامشهود، دارایی‌های در جریان تکمیل، موجودی کالا، حقوق و دستمزد، هزینه‌های عملیاتی، و … اشاره نمود.

اظهارنامه مالیاتی + برگ تشخیص و قطعی مالیات سال مورد رسیدگی + گزارش‌های خرید و فروش فصلی

به عنوان یکی دیگر از اسناد مثبته و پشتوانه دفاتر قانونی شرکت، در بخش عمومی پرونده حسابرسی بایگانی می‌گردد.

صورت‌های مالی حسابرسی شده به پیوست گزارش حسابرسی

پیرو ماده ۲۷۲ ق.م.م، شرکت‌هایی که دارای گزارش حسابرسی و صورت‌های مالی هستند، بایستی یک نسخه کپی گزارش حسابرسی را به حسابرسان تحویل دهند تا در بخش عمومی پرونده به عنوان یکی دیگر از شواهد پشتوانه دفاتر مالی در سال مورد رسیدگی بایگانی و مورد بررسی قرار گیرد.

نتیجه‌گیری

** با تهیه زونکن بیمه، با فکری آزاد، خود را برای حسابرسی بیمه آماده می‌کنید. پس تعلل نکنید و هر چه سریعتر این زونکن را در بایگانی حسابداری خود تشکیل دهید **

اگر این مقاله را مطالعه کردید،

لطفاً دیدگاه خود را در زیر همین صفحه برای ما ارسال کنید.

قطعاً دیدگاه شما، ما را در تولید آموزش‌های بعدی کمک خواهد کرد.

منبع: حسابیست

به قلم: تیم تحریریه حسابیست

منتظر مقالات بعدی حسابیست باشید.